Waarom heeft je lichaam slaap nodig?

Slaap heeft verschillende functies voor je lichaam en geest:

Psyche

Slaap houdt de hersenen gezond. Tijdens je slaap verandert je hersenactiviteit en je bewustzijn verminderd. Alle indrukken en prikkels van de dag worden tijdens een goede nachtrust verwerkt. Het zorgt voor een goed geheugen en concentratie maar natuurlijk ook voor een goed humeur. Een gebroken- of korte nacht kan er voor zorgen dat je een kort lontje hebt of sneller gestrest bent. Op langer termijn kan een verstoorde nachtrust problemen veroorzaken als depressie of dementie.

Lichaam

Tijdens de nachtrust hersteld je lichaam. Je maakt onder andere groeihormonen aan die ervoor zorgen dat beschadigde weefsels zoals spieren en organen worden hersteld. Ook extra bloedtoevoer naar spieren en andere weefsels zorgt ervoor dat eventuele beschadigingen sneller verholpen kunnen worden door het lichaam.

Immuunsysteem

Tijdens je slaap wordt je immuunsysteem actief en scant als het ware het lichaam op ziekteverwekkers waar een immuunreactie op losgelaten wordt door middel van afweerstoffen. Dit is ook de reden waarom het zo belangrijk is om te slapen wanneer je ziek bent. Op deze manier geef je je lichaam de kans om zichzelf te herstellen.

Energie

Wanneer je gezond bent wordt je ‘s ochtends vol energie wakker. Dit komt omdat tijdens je slaap je energiebehoefte daalt en je lichaamsfuncties afnemen. Je hartslag en ademhaling worden rustiger en je lichaamstemperatuur daalt. Op deze manier kan je lichaam zich weer opladen.

Slaap

Slaap Cyclus

Een slaapcyclus bestaat uit 90 minuten en is opgedeeld in vijf verschillende fases welke zijn gebaseerd op de hersenactiviteit en de oogbeweging ook wel Rapid Eye Movement (REM) genoemd.

Fase 1

Dit is het moment dat je lekker begint weg te doezelen en je langzaam overgaat van waak naar slaapstand. Je spieren ontspannen, je lichaamstemperatuur daalt en je hersenactiviteit wordt minder. Tijdens deze fase kun je nog makkelijk gewekt worden en ervaar je soms slaapstuipen waarbij je ook het gevoel kan hebben dat je valt. Gemiddeld duurt fase 1 zo’n 3 tot 5 minuten.

Fase 2

Je echte slaap gaat nu beginnen. In dit stadium slaap je nog relatief licht maar kun je niet meer zo gemakkelijk gewekt worden als in fase 1. Verdere ontspanning van het lichaam treed in en zorgt ervoor dat je steeds dieper in slaapt komt. Fase 2 duurt gemiddeld zo’n 45 minuten.

Fase 3

Tijdens deze fase kom je in je diepe slaap terecht. Je lichaam is volledig ontspannen, je ademhaling wordt rustig met regelmatige teugen en je hartritme daalt. Dit is een vrij korte fase van zo’n 3 tot 8 minuten.

Fase 4

In deze fase kom je in een zeer diepe slaap terecht en duurt zo’n 15 à 18 minuten. Fase 4 is eigenlijk een verlengde van fase 3. Het is een belangrijk gedeelte van je slaapcyclus omdat je lichaam zich tijdens deze fase gaat herstellen.

Fase 5 REM slaap

REM staat voor Rapid Eye Movement. Tijdens je REM slaap maak je namelijke snelle oogbewegingen en neemt je hersenactiviteit toe. Alleen gedurende deze fase kunnen dromen plaatsvinden, je bevindt je dus letterlijk in dromenland. In het laatste gedeelte van je slaapcyclus verwerk je dan ook alle informatie en prikkels van de dag. Wanneer je in je REM slaap bent beland zijn je spieren verlamd om te voorkomen dat je tijdens het dromen daadwerkelijk in beweging komt. Het enige wat nog wel beweegt zijn je ogen en natuurlijk je ademhalingsspieren. Wanneer je last hebt van slaapverlamming kun je dit letterlijk ervaren. Tijdens slaapverlamming bevindt een persoon zich tussen droom en waaktoestand in. Hierdoor kom je als het ware even bij bewustzijn en kun je je ogen openen maar niet bewegen en praten. De REM slaap duurt gemiddeld zo’n 18 tot 24 minuten. Na de REM slaap wordt je altijd even wakker alleen ben je daar niet altijd bewust van. Wanneer je nog slaap nodig hebt dan begin je zonder het echt te merken weer aan een nieuwe slaapcyclus en wanneer je bent uitgerust of wanneer het ochtend is ontwaak je uit je REM slaap om aan je dag te beginnen.

Gemiddeld doorloop je vijf keer per nacht een volledige slaapcyclus.

Oorzaken van een verminderde nachtrust

Niet lekker kunnen slapen kan vele oorzaken hebben. Zo kan er sprake zijn van teveel zorgen en spanning, hormonale schommelingen, lichamelijke aandoeningen of een verstoord bioritme door bijvoorbeeld nachtdiensten. Ook het gebruik van bepaalde medicatie en voedingsmiddelen kan invloed hebben op het slaappatroon. Bij sommige vitamines zoals B6 wordt afgeraden een hoge dosis in te nemen vlak voor het slapen gaan vanwege de mogelijk stimulerende werking. Relatief lage doseringen (minder dan 25 mg) zijn echter geen probleem. Er zijn een aantal belangrijke punten om rekening mee te houden om een goede nachtrust te bevorderen:

Maak je slaapkamer zo donker mogelijk
Investeer in een comfortabel bed en goed kussen
Probeer je kamer altijd zo koel mogelijk te houden, niet warmer dan 18 graden
Vermijd na 18.00 max 20.00 ‘s avonds beeldschermen van je mobiel, computer of televisie
Drink en eet geen stimulerende voeding in de avond zoals koffie, thee, cola, alcohol en cacao
Zorg dat je voldoende daglicht krijgt en in de buitenlucht komt gedurende dag
Beweeg en sport regelmatig, het liefst niet te laat in de avond
Ga elke dag op dezelfde tijd naar bed en probeer ook op dezelfde tijd op te staan
Schrijf je zorgen, gedachten en ideeën op voor het slapen gaan

Slaap ondersteunen met supplementen

Wanneer je regelmatig wakker ligt of moeilijk in slaap komt dan kun je ervoor kiezen om supplementen te nemen ter ondersteuning van een goede nachtrust. Een van de bekendste is misschien wel Melatonine ook wel het slaaphormoon genoemd. Het is als supplement te verkrijgen in verschillende sterktes en helpt bij het sneller in slaap vallen. Houdt er rekening mee dat bij melatonine niet altijd geldt hoe hoger de dosering hoe beter. Begin daarom zo laag mogelijk en bouw zo nodig de dosering op. Een ander supplement wat je in kunt zetten is Valeriaan. Dit kruid kent in de traditionele westerse kruidenleer vele toepassingen maar tegenwoordig wordt het voornamelijk nog ingezet ter bevordering van een natuurlijke gezonde nachtrust en een goede gemoedstoestand bij innerlijke onrust en spanning.

Wil je meer weten of heb je advies nodig? De productspecialisten van Vitaminstore zitten voor je klaar om via de chat al je vragen te beantwoorden.