Vermoeidheid
Vitamines voor energie
De belangrijkste vitamines voor energie zijn de B-vitamines, ook wel het B-complex genoemd. Deze vitamines (waaronder foliumzuur), zijn betrokken bij talloze lichaamsprocessen, waaronder het vrijmaken van energie en een normaal functioneren van het zenuwstelsel. Granen zijn rijk aan B-vitamines, maar geraffineerde producten, zoals meel, relatief arm. Elke multivitamine bevat een B-complex, maar de sterkte hiervan loopt sterk uiteen. Multi's die zich houden aan de "Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheid" bevatten doseringen die 50 keer zo laag zijn als die van veel orthomoleculair samengestelde multi's. Deze bevatten in veel gevallen tussen de 20 en 80 mg van de B-vitamines per tablet.
Uiteraard zijn ook de andere vitamines belangrijk voor vitaliteit en energie, en spelen ook de verschillende mineralen (zoals ijzer) een essentiële rol. Bij vermoeidheid waarvan de oorzaak niet bekend is, adviseren wij daarom altijd een goede, hooggedoseerde multivitamine.
Kruiden
De volgende kruiden verhogen de lichamelijke en/of geestelijke energie.
Guarana, kolanoot en groene thee bevatten xanthinen zoals cafeïne, die een tijdelijk stimulerende werking hebben. Deze kruiden kunnen gebruikt worden om slaperigheid tegen te gaan of als steuntje in de rug te dienen bij het trainen en afvallen, maar zorgen niet voor een blijvend hoger energieniveau.
Een diepere, langer aanhoudende werking heeft Panax ginseng, dat al duizenden jaren gebruikt wordt voor meer energie en kracht. Ginseng bevat een groot aantal werkzame stoffen waaronder de zogenaamde ginsenosiden, die de geestelijke veerkracht verhogen en het uithoudingsvermogen verbeteren. Ginseng zit verwerkt in veel multi's voor senioren, maar het is een kruid dat door mensen van alle leeftijden gebruikt kan worden.
Naast de Panax ginseng is er ook de "Siberische ginseng" (Eleuterococcus), dat eigenlijk geen familie is van de ginseng, maar wel een vergelijkbare werking heeft. Zo wordt Ashagandha de "Indiase ginseng" genoemd, en Dong Quai (Angelica sinensis) de "vrouwenginseng".
Ook Rhodiola heeft bepaalde eigenschappen gemeen met ginseng, maar heeft een sterker opbeurende werking. Wie naast vermoeidheid ook sombere stemmingen ervaren kan daarom het beste Rhodiola uitproberen. Rhodiola kan net als ginseng goed gebruikt worden door atleten, militairen en andere mensen die veel van hun lichaam en geest eisen.
Rhodiola en ginseng kunnen, indien gewenst, met elkaar gecombineerd worden.
Naast deze kruiden zijn er ook een aantal zoetwater-algen en extracten van kiemgroenten die rijk zijn aan chlorofyl (bladgroen) en andere vitaliserende voedingsstoffen. Bladgroen lijkt structureel op hemoglobine, dat in het bloed een rol speelt bij het transport van zuurstof. Bladgroen heeft bovendien een sterk reinigende werking. Voorbeelden van chlorofylrijke producten zijn de zoetwateralgen spirulina en chlorella, en extracten van gerstegras ("Green Magma") en tarwegras ("Wheat Grass").
Voor een overzicht van de adaptogene kruiden, zie: Stressvolle omstandigheden.
Aminozuren
Aminozuren zijn de bouwstenen van eiwit, of proteïne.
L-carnitine ondersteunt het transport van vetzuren de celkern in, waar deze vetzuren verbrand worden om energie vrij te maken. L-carnitine is vooral nuttig bij aerobe activiteiten, zoals rennen, fietsen etc. L-carnitine zorgt er ook voor dat het lichaam tijdens het sporten meer vet verbrandt, wat interessant is voor mensen die willen afvallen. Carnitine zit voornamelijk in vlees. Vegetariërs en veganisten doen er daarom goed aan een L-carnitine supplement te gebruiken.
Taurine is onder andere belangrijk voor een normale werking van de spieren. Net als L-carnitine komt het nauwelijks voor in veganistische en vegetarische voeding.
