Fenylethylamine 

Fenylethylamine is een lichaamseigen stof die tijdens verliefdheid in grote mate wordt aangemaakt in de hersenen. Fenylethylamine heeft een vergelijkbare werking als de drug amfetamine en stimuleert de aanmaak van andere neurotransmitters zoals dopamine en adrenaline. Het zorgt daardoor - net als amfetamine - voor eindeloos veel energie en het gevoel dat je de wereld aankunt. Niet zo gek dus dat als je verliefd bent je het gevoel hebt minder slaap nodig te hebben en een stuk zelfverzekerder je dag start.  

Dopamine  

Verliefdheid kun je vergelijken met een verslaving; je snakt elke minuut van de dag naar aandacht van je grote liefde. Dit wordt veroorzaakt door dopamine. Dopamine is namelijk een belangrijke neurotransmitter in de hersenen die je beloningssysteem activeert. Dit zorgt voor een voldaan en soms zelfs voor een euforisch gevoel vergelijkbaar met wat iemand ervaart die verslaafd is aan eten of aan drugs. Net als bij een verslaafd persoon ben je dan ook constant op zoek naar een nieuwe boost aan dopamine om weer dat fijne beloningsgevoel te krijgen. Dit zorgt er voor dat de persoon waar jij verliefd op bent super belangrijk voor je wordt en je bijna obsessief met iemand bezig kunt zijn. Verder zorgen hoge niveaus van dopamine in het brein ervoor dat mensen manisch kunnen worden of zelfs in een psychose kunnen raken. Bij verliefdheid gebeurt dit op kleine schaal; je komt in een soort verliefdheids-waan terecht waarbij je de realiteit een beetje uit het oog verliest. De persoon waar jij verliefd op bent is geweldig, super aantrekkelijk en kan in jouw ogen eigenlijk niks verkeerds doen. Met andere woorden: liefde maakt blind.  

Adrenaline 

Stress zorgt ervoor dat adrenaline vrijkomt in het lichaam. Ook verliefdheid zorgt voor een stressreactie waardoor je lichaam in een 'vecht of vlucht’ stand komt te staan. Zo gaat je hart sneller kloppen, je pupillen vergroten, je krijgt klamme handen en je eetlust vermindert. Je kunt je hierdoor ook wat zenuwachtig en opgewonden voelen. Adrenaline zorgt ook voor de befaamde‘vlinders in je buik’.Het gevoel wordt veroorzaakt doordat tijdens een stressreactie de bloedtoevoer naar het hart, longen en spieren voorrang krijgen op de bloedtoevoer naar de spijsverteringsorganen. De maag geeft direct een signaal af naar de hersenen dat er iets mis gaat en dat signaal voel je als kriebels of vlinders in je buik.  

Oxytocine 

Oxytocine wordt ook wel het 'knuffelhormoon' genoemd en komt vrij in de hersenen bij knuffelen en aanraking. Ook tijdens een orgasme komt er oxytocine vrij in het lichaam. Het geeft je een veilig en verbonden gevoel en zorgt voor rust. Hierdoor verlang je constant naar knuffels van je grote liefde. Oxytocine speelt een belangrijke rol in het succes van langdurige relaties. Waar de aanmaak van dopamine na verloop van tijd afneemt en de verliefdheid verdwijnt blijft de aanmaak van oxytocine bij een gezonde relatie voortduren. Dit zorgt voor een blijvend gevoel van verbondenheid met je partner. Bij een gebrek aan oxytocine ontstaat juist een gebrek aan verbinding  tussen twee mensen, met een eventuele relatiebreuk tot gevolg. Niet zo gek dus dat uit onderzoek is gebleken dat seksuele intimiteit en knuffelen belangrijk is om het verlangen naar elkaar te voeden en een relatie gezond te houden.  

Endorfine 

Een andere neurotransmitter die vrij komt bij verliefdheid en vooral op langere termijn een belangrijk rol speelt is endorfine. Net als oxytocine geeft endorfine een gevoel van rust en veiligheid. Endorfine heeft een opiaat-achtige werking en iste vergelijken met morfine. Endorfine heeft namelijk een pijnstillende werking, verlicht stress en geeft je een gelukkig en tevreden gevoel. Endorfine komt vrij tijdens seksuele intimiteit maar ook tijdens sporten, pijn en kortdurende stress.  

Verliefd voor altijd? 

Als je het heel zwart wit bekijkt zijn fenylethylamine, dopamine, adrenaline vooral in de beginfase heel belangrijk om een verliefdheid te ontwikkelen. Oxytocine en endorfine spelen ook in het begin, maar vooral op langer termijn een cruciale rol in de ontwikkeling van een lange termijn relatie. Zoals we al eerder aan hebben gegeven duurt verliefdheid over het algemeen niet voor altijd. Na zo’n 1,5 à 3 jaar daalt het niveau van dopamine naar een normale waarde in het lichaam en ga je langzaamaan ook de minder leuke kanten van je partner zien. Je komt als het ware weer terug in de realiteit. Dit is een cruciale fase waarin de verliefdheid wel of niet overgaat in houden van.  

Liefde tussen twee personen is natuurlijk niet alleen te definiëren vanuitdeze vijf neurotransmitters maar afhankelijk van nog vele andere signaalstoffenen factoren. Op dit gebied is er ook nog een hoop dat we niet weten. Wat nou precies die chemie is tussen twee personen blijft wellicht altijd iets ongrijpbaars.  

Geschreven door: Noëlle van Seggelen