Wat gebeurt er in je lichaam tijdens de overgang?
De overgang is een periode waar iedere vrouw mee te maken krijgt. Toch is het een onderwerp waar nog weinig over gepraat wordt. Daar willen wij graag verandering in brengen. Wist je dat de overgang in totaal zo'n vijf tot tien jaar kan duren? In deze jaren kun je vervelende klachten ervaren, waarvan opvliegers de meest bekende is. Waar komen deze klachten vandaan? Dat zochten wij uit.
De drie fases van de overgang
De overgang bestaat uit drie fasen: de peri-menopauze, de menopauze en de post-menopauze.
De peri-menopauze: 4-6 jaar voor de menopauze
De peri-menopauze is de periode voordat je je laatste menstruatie hebt. Gemiddeld vanaf je 35e levensjaar kunnen zich hormonale veranderingen voordoen. Dit gaat heel geleidelijk, dus de kans dat je dit opmerkt is klein. Vanaf je 40e kun je merken dat je menstruatie veranderd. Deze fase wordt gekenmerkt door het uitblijven van de eisprongen en onregelmatige menstruaties. Hierbij kunnen menstruaties kort op elkaar zitten of juist langer uitblijven. Ook kunnen bloedingen veranderen: heviger of juist minder. De peri-menopauze duurt ongeveer 4-6 jaar en gedurende de periode dalen de oestrogeenspiegels geleidelijk. Dit geldt ook voor de progesteronaanmaak. Vaak daalt de progesteronspiegel nog sneller dan de oestrogeenspiegels waardoor er sprake is van oestrogeendominantie, wat ook klachten kan veroorzaken zoals gewichtstoename, haarverlies, PMS, stemmingswisselingen en slapeloosheid.
De menopauze: je laatste menstruatie
De menopauze is de laatste menstruatie van een vrouw. Het tijdstip van de menopauze wordt achteraf bepaald, een jaar na het uitblijven van de menstruatie. De laatste menstruatie treedt op wanneer de eierstokken geen vruchtbare eitjes meer over hebben. Er wordt bijna geen oestrogeen en progesteron meer aangemaakt en het voortplantingssysteem verliest zijn functie. Je bent als vrouw niet langer meer vruchtbaar.
De postmenopauze: 2-5 jaar na de menopauze
De postmenopauze is de periode vanaf een jaar na de menopauze. In de postmenopauze maken de eierstokken geen hormonen meer aan, waardoor het evenwicht aan hormonen verstoord raakt. De vrouwelijke oestrogeenhormonen die nog wel in het lichaam komen, worden aangemaakt in de bijnieren en het vetweefsel in plaats van in de eierstokken. Toch is dit meestal niet voldoende om je hormonen in evenwicht te krijgen. Hierdoor kun je ook in deze fase nog last hebben van de bekende overgangsklachten. Het kan enkele jaren duren voordat het lichaam en de geest een nieuwe balans gevonden hebben en je als vrouw een nieuw hormonaal evenwicht hebt gevonden.
Hoe weet je of je in de overgang zit?
Het herkennen van de overgang kan lastig zijn, maar er zijn enkele veelvoorkomende tekenen die erop kunnen wijzen dat je in deze fase zit. Denk hierbij aan een onregelmatige menstruatie, opvliegers en nachtelijk zweten, stemmingswisselingen, vaginale droogheid of veranderingen in het slaappatroon. Houd wel in gedachten dat deze symptomen ook andere oorzaken kunnen hebben, dus het is raadzaam om advies in te winnen bij jouw behandelend arts.
Wat zijn typische overgangsklachten?
De belangrijkste klachten tijdens de overgang worden veroorzaakt door verlaagde oestrogeenspiegels. Veelvoorkomende klachten van vrouwen in de overgang zijn:
-
Opvliegers en nachtzweten
-
Gewichtstoename
-
Osteoporose, botverlies
-
Slaapproblemen
-
Droge slijmvliezen
-
Gewrichts- en spierpijnen
-
Stemmingswisselingen, depressie, angst
-
Spierzwakte en verlies van kracht
-
Huidveroudering
-
Haaruitval
-
Migraine
-
Pijnlijke borsten
-
Blaasproblemen
-
Hartkloppingen
-
Schimmelinfecties
Een flinke lijst. Gelukkig is het niet zo dat jij ook alle klachten zult (gaan) ervaren. Het is per vrouw erg verschillend van welke en in welke mate je klachten ervaart. Dat betekent natuurlijk niet dat je dit maar moet accepteren. Wij staan voor je klaar met persoonlijk advies en een luisterend oor, om je door deze achtbaan aan verandering heen te helpen zodat jij je als vrouw in balans voelt.
Wat kun je doen aan je overgangsklachten?
Omdat het per vrouw zo verschillend is hoe je de overgang ervaart is het lastig om een eenduidig advies te geven. Iedere vrouw en iedere overgang is anders, dus het belang van een persoonlijke benadering is hierbij nog groter. Wel is er een aantal voedings- en leefstijlfactoren die overgangsklachten kunnen verminderen:
-
Eet voeding met een lage glycemische belasting
De glycemische belasting geeft de mate aan waarin de bloedsuikerspiegel stijgt na het eten van een product. Hoe hoger de glycemische belasting, hoe meer insuline er wordt aangemaakt. Hoe lager de glycemische belasting, hoe rustiger onze alvleesklier kan reageren met insulineaanmaak. Een stabiele bloedsuikerspiegel ondersteunt de hormoonbalans. Voorbeelden van voeding met een lage glycemische belasting zijn peulvruchten, volle granen zoals quinoa en haver en gezonde vetten zoals noten, zaden en avocado.
-
Eet voeding rijk aan fyto-oestrogenen
Waar je misschien geleerd hebt dat je sojaproducten niet te veel moet eten omdat hier hormonen in zitten, is het in het geval van de overgang weer net even anders. Voeding met fyto-oestrogenen, waaronder soja, kan namelijk helpen bij het verminderen van overgangsklachten. Het is hierbij wel belangrijk dat je lichaam in staat is om de fyto-oestrogenen om te zetten in actievere metabolieten. Hiervoor is een goede darmgezondheid van groot belang. Voedingsmiddelen rijk aan fyto-oestrogenen zijn naast soja bijvoorbeeld ook peulvruchten, blauwe druiven, broccoli en noten.
-
Zorg voor voldoende beweging
Beweging is positief voor de activiteit van hormonen en hormoonbalans bij vrouwen. Tevens zorgt beweging ervoor dat je beter beschermd bent tegen metabole aandoeningen zoals overgewicht, diabetes en osteoporose. Wanneer je regelmatig beweegt verlaagt dit onder andere het aantal opvliegers, vermindert de slapeloosheid en verhoogt het zelfvertrouwen.
-
Minimaliseer stress
Te veel of te vaak stress is een zware belasting voor het lichaam en kan lichaam en geest behoorlijk uit balans brengen. Iets wat je zeker in de overgang zoveel mogelijk wilt voorkomen. Daarnaast zorgt stress voor het verhogen van het stresshormoon cortisol. Dit kan vervolgens de balans van andere hormonen verstoren. Je kunt aan de slag met jouw stresslevels door bijvoorbeeld te mediteren, voldoende te bewegen en af en toe offline te gaan. Ook schermtijd kan voor je lichaam namelijk als stress voelen.
Op zoek naar meer informatie over de overgang? Bekijk deze pagina of laat je persoonlijk adviseren in één van onze winkels of online.
