Smeer jij dagelijks, misschien wel zonder dat je het weet, bij het gebruik van je crème, douchegel of bodylotion ook een lading chemicaliën op je huid? Niet nodig, want tegenwoordig is er een ruim assortiment natuurlijke cosmetica die je huid beschermt, mooier maakt en ook nog eens minder belastend is voor het milieu. Vind jij dat jouw huid een welverdiende vakantie verdient? Duik je badkamer in en werp een kritische blik op de ingrediëntenlijst van je verzorgingsproducten. Wij helpen je op weg met onderstaande punten waar je op kunt letten als je gaat voor schonere en werkzame cosmetica.

Wat is natuurcosmetica?

Veel cosmeticamerken lijken ‘groen’, maar zijn het niet. Er is namelijk geen wet die bepaalt wat natuurcosmetica precies is. Een fabrikant kan de term ‘natuurlijk’ op de verpakking zetten, slechts een of twee natuurlijke grondstoffen aan de samenstelling toevoegen en zo de indruk wekken dat het complete product natuurlijk is. Wat w.l iets zegt is een keurmerk dat kan worden toegekend aan producten die aan bepaalde regels voldoen. Natrue, Ecocert en BIDH zijn keurmerken die allen staan voor milieuvriendelijke natuurcosmetica. Bekende cosmeticamerken die over een keurmerk beschikken zijn o.a. MÁDARA, Dr. Hauschka en Weleda. Ook zonder keurmerk kan natuurcosmetica veilig en goed zijn. Je zal alleen iets meer moeite moeten doen om informatie over een product te achterhalen.

Waarom zou je overstappen op natuurcosmetica?

De producten die nu in je badkamer of slaapkamer staan werken vast prima. Maar er zijn verschillende redenen om over te stappen op natuurcosmetica. Als je huid erg gevoelig en geïrriteerd is, kan natuurcosmetica de herstellende kracht van je huid ondersteunen en helpen om de natuurlijke balans terug te vinden. Veel cosmetische producten bevatten ingrediënten als parabenen, ftalaten, microplastics en conserveermiddelen. Sommige van deze ingrediënten veroorzaken regelmatig huidirritatie, andere belasten het milieu.

Conserveringsmiddelen, parabenen

Conserveringsmiddelen worden toegevoegd om te voorkomen dat een product binnen enkele dagen bomvol schimmels en bacteriën zit. Methylisothiazolinone is zo’n conserveringsmiddel. De stof kan een allergische reactie geven met symptomen als jeuk, netelroos, roodheid en eczeem. Dermatologen waarschuwen voor methylisothiazolinone omdat het aantal patienten met een huidreactie op deze stof de laatste jaren snel toeneemt. Parabenen zijn ook conserveringsmiddelen die te herkennen zijn doordat hun namen eindigen op -parabeen, zoals methylparabeen, ethylparabeen, butylparabeen en propylparabeen. Parabenen zijn populair bij cosmeticafabrikanten omdat ze kleurloos, reukloos en goedkoop zijn. Als je overgevoelig bent voor deze bewaarmiddelen kan dit roodheid, bultjes, zwelling, schilfering en jeuk tot gevolg hebben. Ook kunnen parabenen bij toepassing in cosmetica in zekere mate door de huid dringen. Er is aangetoond dat ze in het weefsel van de mens kunnen voorkomen. Net als ftalaten en uv-filters worden parabenen genoemd in verband met hun hormoonachtige werking.

Het is ingewikkelder en duurder om een stabiel product te ontwikkelen zonder conserveringsmiddelen. Gelukkig biedt de natuur een heel scala aan conserverende stoffen, waarover geen meningsverschillen met betrekking tot de veiligheid ervan bestaan. Zeker bij babyproducten wil je liever geen onnodige risico’s nemen. Bij babyproducten van Naif en MÁDARA weet je zeker dat het vrij is van PEG, SLS/ SLES, phenoxyethanol en parabenen.

Sulfaten en PEG’s

Sodium Lauryl Sulfate (SLS) en Sodium Laureth Sulfate (SLES) zijn sterk reinigende ingrediënten die worden toegevoegd aan shampoo, douchegel, gezichtsreiniger, zeep, badschuim en tandpasta, maar ook aan afwasmiddel en allesreinigers! Deze twee sulfaten verwijderen vet en vuil van je huid en zorgen ervoor dat je product lekker schuimt. Het nadeel van SLS En SLES is dat ze de natuurlijke olien op de huid kunnen oplossen. Daardoor beschadigt de natuurlijke huidbarriere en kun je last krijgen van een geïrriteerde en droge huid. Ook kun je last krijgen van puistjes. SLS spant de kroon op het gebied van huidirritatie. Het werkt in een lage concentratie al zo prikkelend dat fabrikanten de stof gebruiken om huid te irriteren, zodat ze vervolgens het kalmerend effect van cosmetische ingrediënten kunnen uittesten. Bovendien is SLS ook schadelijk voor het waterleven.

Van deze twee sulfaten is SLES is de iets mildere variant voor de huid. Toch kun je als je huid gevoelig is beter ook SLES vermijden. Bovendien heeft SLES weer een ander probleem. Sommige producten met SLES bevatten als ongewenst bijproduct een kleine hoeveelheid 1,4-dioxaan. Een ander synthetisch ingredient in cosmetica waarbij een verontreiniging met 1,4-dioxaan kan optreden is polyethyleen glycol (PEG).

Wettelijk gezien mag er geen 1,4-dioxaan in cosmetica voorkomen. Toch werd in een door de Nederlandse Voedsel en Warenautoriteiten gehouden steekproef onder cosmetische producten met PEG (polyethyleenglycol) bij de helft ervan de aanwezigheid van 1,4-dioxaan aangetoond. Als je een natuurlijk reinigend product gaat gebruiken is het misschien even wennen dat je shampoo of facewash minder schuimt. Maar het is niet nodig om extreem te reinigen en je te ontdoen van de natuurlijke vetten en het vocht die je huid juist zo hard nodig heeft.

Eco-friendly en dierproefvrij

Bij de productie van natuurcosmetica wordt meer rekening gehouden met het milieu. Zo zijn producten vrij van microplastics; hele kleine deeltjes die in scrubs, gezichtscrèmes, tandpasta en lippenstift kunnen zitten. Deze deeltjes kunnen bijdragen aan de plastic soep in oceanen en zijn schadelijk voor vissen en andere zeedieren. Microplastics in een product zijn te herkennen aan het woordje ‘poly’ in de ingredientenlijst, bijvoorbeeld ‘polyethyleen’ of ‘polymethyl’. De eerder genoemde keurmerken geven de garantie dat er geen microplastic in je product zit. In sommige zonnebrandmiddelen zit het uv-filter oxybenzone dat het zeeleven en het koraalrif in gevaar brengt. In principe zijn zowel natuurlijke als conventionele merken die in Nederland worden verkocht dierproefvrij. Dierproeven voor cosmetische producten zijn in Europa namelijk verboden. Vanaf 2013 geldt bovendien een handelsverbod voor cosmetica waarvoor recent dierproeven zijn gedaan. Dat wil niet zeggen dat cosmetica per definitie 100 procent proefdiervrij is. Veel ingrediënten zijn wel ooit eerder op dieren getest. Enkele grote cosmeticamerken testen niet meer in de EU, maar doen dit nog wel in andere landen zoals China waar zij producten op de markt brengen. Dit land verplicht buitenlandse cosmeticamerken tot dierproeven wanneer ze hun producten naar China exporteren.

Natuurcosmetica is helemaal van nu

De tijd dat natuurcosmetica werd verkocht in bruine glazen potjes met een saai etiket ligt ver achter ons. Natuurcosmetica is hip en happening. Er zijn natuurlijke merken die pure luxe uitstralen. Anti-aging cremes, tandpasta, deodorant, eigenlijk is er geen cosmetische toepassing denkbaar waar geen natuurlijke variant van is. Ook vind je make-up vrij van synthetische geur- en conserveringsmiddelen, minerale olien, siliconen en PEG en met grondstoffen die zoveel mogelijk afkomstig zijn van gecontroleerde biologische teelt.

Bekijk hier al onze natuurcosmetica producten

Auteur: Sanne van der Rijt