Wat is een detox kuur en heb ik het nodig om te ontgiften?

Yvonne ZuurbierOrthomoleculair Therapeut15 april 20244 min. leestijd

Waar de een jaarlijkse detox sapkuur fijn vindt is de ander overtuigd dat detoxen niet wetenschappelijk bewezen is. Ondanks dat geven veel mensen aan dat ze zich na een detoxkuur of vastenperiode energieker, slanker en vrolijker voelen. Hoe kan dat? Is het een placebo-effect dat zodra je actief met je gezondheid aan de slag gaat, je brein daar onmiddellijk op reageert? Of is het misschien wetenschappelijk lastig te bewijzen dat een detox voor sommigen een fijne gezonde ondersteuning is? Let's find out.

Je lichaam ontgift op natuurlijke wijze

Laten we beginnen met het goede nieuws: Ons lichaam is heel goed uitgerust om zich te ontdoen van schadelijke stoffen. Dankzij onze slimme stofwisseling scheiden wij dagelijks gif- en afvalstoffen uit via de nieren, longen, het lymfestelsel en onze huid, al wordt het grootste deel van het werk gedaan door onze darmen en (vooral) de lever. De ontgifting van ons lichaam is een proces dat uit twee fasen bestaat:

Fase 1: dit kun je zien als de activeringsfase, waarin speciale enzymen in ons lichaam gifstoffen omzetten om ze voor te bereiden op fase 2. Ze worden omgezet in vrije radicalen en andere stoffen die snel moeten worden geëlimineerd. Wanneer deze stoffen te lang blijven hangen in fase 1 kunnen ze nog schadelijker worden.

Fase 2: Tijdens deze fase neutraliseert het lichaam de schadelijke stoffen uit fase 1 en verwijdert deze uit ons lichaam. Het neutraliseren van de gifstoffen in deze fase heeft specifieke voedingsstoffen nodig, waaronder aminozuren (eiwitten). Alle geneutraliseerde stofjes worden uiteindelijk via de urine, gal of zweet uit ons lichaam gespoeld.

Er is een zorgvuldig evenwicht tussen Fase 1 en Fase 2. Wanneer Fase 1 bijvoorbeeld goed werkt en Fase 2 niet, heeft ons lichaam een overbelasting van gifstoffen die te lang in fase 1 blijven hangen. Dit kan voor verschillende klachten zorgen zoals hoofdpijn, vermoeidheid, huidproblemen, gewichtstoename, brainfog of overgevoeligheid voor medicijnen en chemicaliën.

Over hoe ontgiften precies werkt lees je meer in ons andere blog: Schone start: zo ontgift je je lichaam

Is detoxen nodig?

Hoewel ons lichaam dus heel goed in staat is zichzelf schoon te houden van schadelijke stoffen, staat ons lichaam vandaag de dag wél meer onder druk door een vervuilde leefomgeving (vervuild drinkwater, chemische stoffen in verzorgingsproducten, pesticiden, etc.), ongezond dieet en stress. Alles bij elkaar opgeteld kan dit ervoor zorgen dat ons eigen ontgiftingssysteem overbelast raakt en minder effectief kan functioneren. Een andere reden dat ons ontgiftingssysteem minder effectief kan worden is het gebruik van medicatie. Dit kan zorgen voor een extra belasting voor je lever om zich te kunnen ontdoen van gifstoffen.

Een detoxkuur kan dan eigenlijk als een ‘reset’ dienen, waarbij je uit je vaste eet- en dagritme stapt en je dieet en zelfzorg eens goed onder de loep neemt.

Wanneer is detoxen een go or no go?

Detoxen no!
Voor ouderen, mensen met diabetes, zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven is een detoxkuur niet aan te raden. Dit geldt ook voor mensen die langdurig medicatie moeten gebruiken, aangezien een detoxkuur invloed kan hebben op de effectiviteit van de medicatie omdat je lever gaat ontgiften. Maar ook voor deze groep is er goed nieuws om het lichaam veilig te kunnen ondersteunen met het ontgiften. Deze methode is tegelijkertijd een gezonde basis waar iedereen mee aan de slag kan.

Wat verstaan we onder een veilige manier van ontgiften?
Het draait vooral om het zoveel mogelijk vermijden van gifstoffen door gezond, volwaardig en gevarieerd te eten, zuiver water te drinken en zorgen dat je voldoende slaap krijgt. Dagelijks bewegen is ook superbelangrijk, vooral je lymfesysteem heeft dat nodig omdat deze geen pomp heeft om zo de boel in beweging te zetten. Dagelijks bewegen waarbij ook je hartslag goed omhooggaat zorgt ervoor dat je lymfesysteem even goed geactiveerd wordt. En door in de ochtend je lichaam met droogborstelen te stimuleren en daarna afwisselend warm/koud te douchen kun je jezelf een enorme kickstart van je dag geven. Waar wacht je nog op?

TIP: door het drinken van brandnetelthee help je je lichaam op een gezonde manier te zuiveren en toch veel voedingsstoffen binnen te krijgen zoals calcium, ijzer- en silicium. Brandnetel is één van de meest veelzijdige kruiden die we kennen en geeft je metabolisme een krachtig zetje. Het geeft je nieren, lever, darmen en lymfesysteem een boost wat voor meer energie kan zorgen. Ideaal bij voorjaarsmoeheid.

Detoxen go!
Ben je gezond maar heb je door een drukke hectische tijd niet zo gezond kunnen leven zoals je gewend bent? En denk je dat een detoxkuur jou zou kunnen helpen? Het eerste waar je dan mee kunt beginnen is bijvoorbeeld een maand te stoppen met koffie, suiker, tarwe (gluten) en alcohol. Daarnaast zorg je ervoor dat je dagelijks minimaal 400 gram verse groenten binnenkrijgt en genoeg (gefilterd) water drinkt. Met mariadistel kun je je lever actief ondersteunen en met een heerlijk detox thee kun je jouw hele spijsvertering een mooi zetje geven.

Wil je een stap verder gaan en echt een periode flink detoxen? Dan is het belangrijk dat je je hierin goed laat adviseren door bijvoorbeeld onze health coaches. Zij geven je graag een advies op maat.

Vasten

Vasten is nog een andere manier waarbij je je lichaam ondersteunt met detoxen. Vasten houdt in dat je bepaalde periode (bijvoorbeeld 24 of 48 uur) niet eet. Hierdoor geef je je lichaam en spijsvertering rust, wat bijdraagt aan het natuurlijke ontgiftingsproces. Onze verre voorouders deden al aan vasten maar het is ook de laatste jaren weer aan een revival bezig door de gezondheidsvoordelen die het kan opleveren.

Intermittent fasting

Je kunt vasten ook tijdelijk tot een dagelijks onderdeel van je routine maken door een bepaalde periode van de dag niets te eten, beter bekend als intermittend fasting. Zo kun je bijvoorbeeld het 16:8 protocol volgen, waarbij je 16 uur niets eet en in de overige 8 uur jouw gebruikelijke maaltijden eet.

Goed om te weten

Welke vorm van detoxen of vasten je ook aanspreekt, belangrijk is om te weten dat ook voor beiden geldt; er bestaat geen one size fits all. Zo geldt voor vrouwen vaak een ander advies dan voor mannen in verband met de maandelijkse cyclus en de hormoonbalans. Onze healthcoaches geven je graag een persoonlijk advies afgestemd op jouw situatie.