Wereldwijd wordt er zoveel koffie en thee gedronken dat er in ieder geval in Nederland, zelfs een koffie- en thee vereniging is opgericht. De mogelijkheden voor een kop thee zijn inmiddels eindeloos en blijven allang niet meer beperkt tot een kop zwarte thee of het oeroude kopje Earl Grey Thee. Van groene thee, tot zwarte thee, witte thee, Matcha, Maté en kruidenthee, het drinken van een verwarmende kop thee brengt zeker gezondheidsvoordelen mee, maar is vaak ook gewoon een moment van ontspanning en rust.

Een korte geschiedenis van thee

Thee komt oorspronkelijk (en nog steeds alleen) uit Azië en wordt gemaakt van de Camellia plant. Het product werd vanaf de 16^de eeuw in Europa geïntroduceerd door de handel vanuit de VOC en kent een rijke geschiedenis. Waar thee eerst een luxeproduct was met torenhoge prijzen, is het inmiddels een wijd verkocht en verkrijgbaar product. De populariteit van thee is vandaag de dag wereldwijd ongekend, maar het verbouwen van thee gebeurt alleen nog in Azië.

Thee verbouwen

De Camellia plant wordt verbouwd en verwerkt tot thee. Zwarte thee, witte thee, maar bijvoorbeeld ook het Japanse Matcha komen van de Camellia. Alleen kruidenthee wordt niet van deze plant gemaakt. Hoewel kruidensoorten als munt, venkel en anijs veel als thee gedronken worden, is de herkomst hiervan dus niet persé uit Azië. Rooibos heeft weer een andere herkomst. Deze Afrikaanse ‘rode thee’ is afkomstig van de Aspalathus linearis plant en groeit alleen in Zuid-Afrika. Rooibos is officieel ook geen theesoort, maar wordt dus wel op dezelfde manier gezet als thee van de Camellia plant.

Cafeïne of theïne?

Zijn eigenlijk een en dezelfde stof. Bij thee spreken we van Theïne, maar net als bij cafeïne heeft de stof een opwekkend effect. We voelen ons alerter en minder moe, maar bij overmatig gebruik kun je je rusteloos of angstig voelen. Ook hoofdpijn behoort tot een van de nadelen van overmatig thee (en koffie) gebruik. Bij het uitblijven van overgevoeligheid van theïne, adviseert het voedingscentrum niet meer dan 13 (!) kopjes per dag te drinken. Genoeg ruimte dus om te variëren en experimenteren met het drinken van verschillende soorten thee en gebruik te maken van de gezondheidsvoordelen van deze warme drank.

Soorten en merken thee

Zwarte thee

Zwarte thee kent een zwaarder oxidatieproces dan bijvoorbeeld witte of groene thee. Van alle theesoorten bevat deze thee het meeste theïne, maar nog altijd minder dan een kop koffie. Soorten als Ceylon, English Breakfast en Earl Grey thee zijn het bekendst. Zwarte thee komt het beste tot zijn recht door de theebladeren te laten trekken in gekookt water van 100 graden.

Groene thee

Groene thee is net als zwarte thee van dezelfde plant afkomstig, maar bij deze thee worden de bladeren niet gefermenteerd. De mooie groene kleur van het blad blijft behouden. De smaak is milder en frisser dan bij zwarte thee. Wil je een bittere smaak voorkomen? Trek een groene thee niet te lang en gebruik water met een temperatuur tussen de 70 en 85 graden, zo komt deze soort het beste tot zijn recht.

Volgens het voedingcentrum hangen er zeker voordelen aan het drinken van groene en zwarte thee. Natuurlijk scoor je met het drinken van thee punten als het aankomt op het (afwezige) suikergehalte. Liever een kop thee dan frisdrank, maar wist je dat zwarte en groene thee ook bloeddrukverlagend werken? Met drie koppen per dag haal je de voordelen er al uit.

Witte thee

Voordat de bladeren van de theeplant volledig zijn gegroeid, wordt van de knoppen van de Camellia plant witte thee gemaakt. Nog steeds een wat onderbelichte thee in het westen, maar niet minder lekker of gezond. Met z’n subtiele smaak is deze thee van nature theïne-armer dan zwarte of groene thee, maar ook rijk aan antioxidanten. Er zit bijvoorbeeld vitamine C (een ondersteuning voor het immuunsysteem) in deze soort en fluoride, dat bijdraagt aan sterke botten en tanden.

Kruidenthee

Eigenlijk is kruidenthee een vreemde eend in de bijt, want het is geen thee. De vele varianties aan kruidentheeën zijn niet afkomstig van de Camelliaplant. Kruidendrank is een betere benaming voor de grote variatie aan kruidenmelanges. Van alle hete dranken binnen theedomein, zijn kruidentheeën van nature vrij van theïne. Elke soort kent zijn eigen gezondheidsvoordelen. Bijvoorbeeld:

• Gemberthee: gember wordt vaak ingezet als middel tegen misselijkheid. Vooral zwangere vrouwen die kampen met misselijkheid zouden baat hebben bij het gebruik van gember in hun dieet, maar gember zou ook een positieve invloed hebben op de spijsvertering en een opgeblazen gevoel.
• Kamillethee: de bloemen van de kamilleplant worden al eeuwenlang ingezet als rustgevend middel. Daarom vind je kamille ook vaak terug als ingrediënt van theeblends die geschikt zijn als slaapmutsje.
• Muntthee: een fijne theesoort wanneer je last hebt van verkoudheidsklachten. Net als balsems met Eucalyptus, zou munt een slijmoplossende werking moeten hebben. Ook muntthee wordt nog wel eens bij maagklachten als misselijkheid ingezet.

Bijzondere theesoorten

Matcha

Matcha is een typische Japanse thee die de hoogste concentratie aan antioxidanten kent van alle theesoorten. Het pulver van de groene theebladeren wordt ingezet bij een typische bereiding waarbij het theepoeder met een kloppertje tot een schuimende groene drank wordt geklopt. Hoewel deze thee qua gezondheid vele voordelen kent, is het ook een van de duurste theesoorten ter wereld. Een lage kwaliteit geeft al snel een bittere smaak. De thee komt het beste tot zijn recht bij een watertemperatuur van 75 tot 80 graden Celsius.

Maté

Yerba Maté is een vreemde eend in de bijt van het theeland, want het is de enige soort die niet uit het oosten afkomstig is, maar razend populair is in Zuid-Amerika. Argentinië is het enige land waar deze theesoort verbouwd wordt en net als bij het Japanse Matcha is de bereiding typerend. Het hete water met een temperatuur van net onder de 75 graden wordt in een zogenaamde Kalebas (houten beker) geschonken. Na een rustproces van enkele minuten wordt de thee gedronken met een metalen rietje (bombilla). De thee bevat uiteraard theïne, maar zou ook de nodige vitaminen en mineralen bevatten en daarmee een positieve bijdrage leveren aan het immuunsysteem.

Ayurveda blends

Theemerken als Yogi en Pukka hebben speciale Ayurvedische blends in hun assortiment. Ayurveda – een van oorsprong Indiase geneesleer – maakt veelvoudig gebruik van kruiden en planten en promoten een holistische manier van leven. Binnen de Ayurveda vind je bijzondere smaken en smaakcombinaties. De lijst is in ieder geval eindeloos.

Er valt veel te lezen en schrijven over thee. Het is dan ook een bijzondere drank, met vele variaties, smaken, gezondheidsvoordelen en met een interessante en lange geschiedenis. Wij zijn in ieder geval gek op thee en worden helemaal happy van als die bijzondere smaken die tegenwoordig verkrijgbaar zijn. Wat is jouw favoriet?

Auteur: Myrthe Woest