Op de Nationale Gezondheidsbeurs is vitamine D uitgeroepen tot ‘supplement van het jaar’ met ruim 20% van de stemmen. Magnesium eindigde op een tweede plek, vlak achter de favoriet. De afgelopen weken hebben duizenden mensen een stem uitgebracht op hun meest geliefde supplement. Multivitamine, visolie en probiotica werden ook veelvuldig gekozen. Curcuma werd als kruid het meest aangevinkt.

De afgelopen jaren staat vitamine D veel in de belangstelling. Zo is er nog niet zo lang geleden een nieuw wetsvoorstel aangenomen, waarmee de maximale dagdosering is verhoogd. Vitamine D heeft verschillende functies in het lichaam. De meest bekendste is de bijdrage van vitamine D aan de calciumstofwisseling; het bevordert de opname van calcium en dit draagt bij aan het behoud van sterke botten en tanden. Daarnaast bevordert het de normale werking van de spieren en het immuunsysteem.

Zonlicht als belangrijkste bron

Zonlicht is verreweg de belangrijkste bron van vitamine D. Wanneer je aan voldoende ultraviolette straling wordt blootgesteld, is je lichaamseigen aanmaak van vitamine D vele malen groter dan wat je via voeding opneemt. Wanneer je onvoldoende aan de zon wordt blootgesteld, is het zaak om het via andere wegen binnen te krijgen. Vitamine D kent twee biologisch actieve vormen, namelijk vitamine D3 van dierlijke oorsprong en vitamine D2 afkomstig van plantaardige voeding en schimmels.

Vitamine D3: wordt uit de olie van vislevers geëxtraheerd of uit wolvet gehaald dat bestraald is met ultraviolet licht. D3 wordt veel beter opgenomen door je lichaam dan vitamine D2.|
Vitamine D2: was tot voor kort de enige vorm die geschikt is voor veganisten, maar vorig jaar is er een veganistische vitamine D3 op de markt gekomen waarbij als bron een korstmos (schimmel) wordt gebruikt.

Te kort aan D

Jammer genoeg is de vitamine D status van grote bevolkingsgroepen ronduit slecht te noemen. Volgens sommige experts zouden de adviezen voor de aanbevolen dagelijkse inname van deze vitamine fors naar boven bijgesteld moeten worden.

Zo schiet de aanmaak van lichaamseigen vitamine D, bij mensen met een donkere huid en mensen die weinig buiten komen (nachtwerkers, bewoners van verzorgings- of verpleegtehuizen) of hun huid bedekken, te kort. Ook jonge kinderen, ouderen (vrouwen vanaf 50 jaar en mannen vanaf 70 jaar), zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven hebben extra vitamine D nodig.

Gelukkig is er recentelijk een nieuw wetsvoorstel ingediend omtrent de aanbevolen dagdosering voor vitamine D. Hierbij is een ophoging naar maximaal 75 µg per dag voor volwassenen, 20 µg per dag voor kinderen t/m 10 jaar en 15 µg voor kinderen onder de 1 jaar voorgesteld.

Wat is een veilige dagdosering?

Een langdurige te hoge inname van vitamine D kan schade aan hart, nieren en bloedvaten veroorzaken. Verder veroorzaakt een hoge inneming van vitamine D, misselijkheid, slaperigheid, verminderde eetlust en obstipatie. Maar wat is dan een te hoge inname en wat is veilig?

Natuurlijk is het moeilijk om een algemeen geldende dosering vast te stellen. De behoefte aan vitamine D en de status hiervan in ons lichaam houden zeer nauw verband met onze voeding en de hoeveelheid UVB-licht waaraan we onszelf blootstellen, maar nadelige effecten als gevolg van een overmaat aan vitamine D zijn gelukkig zéér zeldzaam!

De Gezondheidsraad houdt bij de aanbevolen dagelijkse inname rekening met de veilige bovengrens zoals de European Food Safety Authority (EFSA), op basis van nauwgezet onderzoek, heeft vastgesteld:

• baby’s tot 1 jaar: 25 mcg
• kinderen van 1 t/m 10 jaar: 50 mcg
• 11 jaar en ouder: 100 mcg

Dit betekent niet dat er direct een probleem ontstaat wanneer deze hoeveelheid overschreden wordt. Problemen zullen alleen ontstaan wanneer er langdurig sprake is van een (te) hoge inname.

Auteur: Sanne van der Rijt